Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Scorzonera hispanica & Galium aparine subsp. aparine

fotò
fotò
Sarsifi

Scorzonera hispanica

Asteraceae Compositae

Àutri noum : Salsifi, Racino, Farnousello.

Noms en français : Salsifis noir, Scorsonère d'Espagne.

Descripcioun :
Lou sarsifi es uno planto renadivo que pòu èstre bèn grando e ramificado subretout se vèn de culturo. Li fueio soun longo peréu e primo (fotò). Lis akène fan mai de 12 mm de long emé de costo rufo. Es uno planto gaire coumuno au nostro mai que s'atrobo d'aqui, d'eila, dins li relarg secarous.

Usanço :
Lou sarsifi fai de racino negro (sarsifi-negre) que soun manjadisso e tras que goustouso, un cop boutado à trempa dins l'aigo pèr leva l'amarun avans de li faire couire. Èi cultiva en Éuropo desempièi lou siècle XVIIIen. En Espagno se dis èstre vertuous contro li pougnaduro de serp. Èi richo en fibro, tiamino e en poutassium.

Port : Erbo
Taio : 15 à 80(150) cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Scorzonera
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Tepiero seco - Garrigo - Bos clar
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Scorzonera hispanica L., 1753

fotò
fotò
Arrapo-man

Galium aparine subsp. aparine

Rubiaceae

Àutri noum : Grapoun, Rapien.

Noms en français : Gratteron, Gaillet gratteron.

Descripcioun :
L'arrapo-man es uno planto coumuno di champ e di sebisso. Trachis rapidamen à la fin de l'ivèr e fai si pichot grapoun. La planto s'acrocho eisa i vèsti bonodi si pichot crouchet sus la tijo e li fueio.

Usanço :
Se saup pas gaire qu'èi manjadisso jouino, pulèu cuecho, avans que devengue duro (siliço). Li fru, culi tout just madur, podon tambèn servi de cafè (memo famiho) un cop tourifia. A d'ùni prouprieta interessanto (vèire çai-souto), utilisado en tisano o dins de crèmo pèr apasima d'ùni malautié de péu (raumido).

Port : Erbo
Taio : 5 à 100 cm
Fueio : Verticilado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Galium
Famiho : Rubiaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 3 mm
Flourido : Printèms Ivèr

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à jun

Liò : Champ - Sebisso - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Galium aparine subsp. aparine L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC
C
CC
R

Scorzonera hispanica & Galium aparine subsp. aparine

R
R
RR
R
ges
R
R
R

Coumpara Sarsifi emé uno autro planto

fotò

Coumpara Arrapo-man emé uno autro planto

fotò