Sarsifi
Scorzonera hispanica
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Salsifi, Racino, Farnousello.
Noms en français : Salsifis noir, Scorsonère d'Espagne.
Descripcioun :Lou sarsifi es uno planto renadivo que pòu èstre bèn grando e ramificado subretout se vèn de culturo. Li fueio soun longo peréu e primo (fotò). Lis akène fan mai de 12 mm de long emé de costo rufo. Es uno planto gaire coumuno au nostro mai que s'atrobo d'aqui, d'eila, dins li relarg secarous.
Usanço :Lou sarsifi fai de racino negro (sarsifi-negre) que soun manjadisso e tras que goustouso, un cop boutado à trempa dins l'aigo pèr leva l'amarun avans de li faire couire. Èi cultiva en Éuropo desempièi lou siècle XVIIIen. En Espagno se dis èstre vertuous contro li pougnaduro de serp. Èi richo en fibro, tiamino e en poutassium.
Port : Erbo
Taio : 15 à 80(150) cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Scorzonera
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Tepiero seco
- Garrigo
- Bos clar
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Scorzonera hispanica L., 1753
Arrapo-man
Galium aparine subsp. aparine
Rubiaceae
Àutri noum : Grapoun, Rapien.
Noms en français : Gratteron, Gaillet gratteron.
Descripcioun :L'arrapo-man es uno planto coumuno di champ e di sebisso. Trachis rapidamen à la fin de l'ivèr e fai si pichot grapoun. La planto s'acrocho eisa i vèsti bonodi si pichot crouchet sus la tijo e li fueio.
Usanço :Se saup pas gaire qu'èi manjadisso jouino, pulèu cuecho, avans que devengue duro (siliço). Li fru, culi tout just madur, podon tambèn servi de cafè (memo famiho) un cop tourifia. A d'ùni prouprieta interessanto (vèire çai-souto), utilisado en tisano o dins de crèmo pèr apasima d'ùni malautié de péu (raumido).
Port : Erbo
Taio : 5 à 100 cm
Fueio : Verticilado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Galium
Famiho : Rubiaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 3 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Champ
- Sebisso
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Galium aparine subsp. aparine L., 1753