Sarsifi
Scorzonera hispanica
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Salsifi, Racino, Farnousello.
Noms en français : Salsifis noir, Scorsonère d'Espagne.
Descripcioun :Lou sarsifi es uno planto renadivo que pòu èstre bèn grando e ramificado subretout se vèn de culturo. Li fueio soun longo peréu e primo (fotò). Lis akène fan mai de 12 mm de long emé de costo rufo. Es uno planto gaire coumuno au nostro mai que s'atrobo d'aqui, d'eila, dins li relarg secarous.
Usanço :Lou sarsifi fai de racino negro (sarsifi-negre) que soun manjadisso e tras que goustouso, un cop boutado à trempa dins l'aigo pèr leva l'amarun avans de li faire couire. Èi cultiva en Éuropo desempièi lou siècle XVIIIen. En Espagno se dis èstre vertuous contro li pougnaduro de serp. Èi richo en fibro, tiamino e en poutassium.
Port : Erbo
Taio : 15 à 80(150) cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Scorzonera
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Tepiero seco
- Garrigo
- Bos clar
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Scorzonera hispanica L., 1753
Tè
Anthyllis vulneraria subsp. alpestris
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Galasset, Galassoun, Jalassoun.
Nom en français : Anthyllide alpestre.
Descripcioun :Aquéu tè s'adrobo dins li pelouso aupenco ounte trachis en mato. Li fueio basalo (mai pas aquéli de bas de cambo) an quàsi tóuti qu'un soulet fueioun, au contro dis àutri subsp. (fotò).
Usanço :Li meno de tè soun couneigudo en Éuroupo pèr sougna li plago, macaduro, bruladuro emai li proublèmo de pèu coume la raumido. Au nostre lou tè es acampa coume purgatiéu contro lou quiéu tapa e coume depurativo (P. Lieutaghi, op.cit. p. 80). Li jóuini fueio soun manjado cuecho en Bousnìo (F. Couplan, op.cit. p. 207).
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anthyllis
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 2,5 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1800 à 2800 m
Aparado : Noun
Abriéu à avoust
Liò : Pelouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupenco
Ref. sc. : Anthyllis vulneraria subsp. alpestris (Kit.) Asch. & Graebn., 1908