Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lathyrus sylvestris & Crataegus monogyna

fotò
fotò
Vesso-d'ase

Lathyrus sylvestris

Fabaceae Leguminosae

Autre noum : Jaisso-fèro.

Nom en français : Gesse des bois.

Descripcioun :
La vesso-d'ase trachis dins li bos clar e fre de mountagno. Sèmblo à la grando-jaisso, Lathyrus latifolius, pamens si tijo soun mai alado e ramificado. Li flour soun peréu un pau mai pichoto d'un rose sale mescla de verd o un pau aurenjo coume eici. Poudèn apoundre que lis estile fan mens de 8,5 mm.

Usanço :
Ramentan que li grano de jaisso soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP), se n'en manjas de trop.

Port : Grando erbo
Taio : 60 à 200 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 13 à 20 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Jun à avoust

Liò : Bos clar - Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco
Ref. sc. : Lathyrus sylvestris L., 1753

fotò
fotò
Acinié

Crataegus monogyna

Rosaceae

Àutri noum : Acinas, Aubrespin, Poumetié, Peretié, Peto-fouirié.

Noms en français : Aubépine à un style, Bois de mai.

Descripcioun :
L'acinié fai proun de flour blanco à la primo, pièi porto de pichot fru rouge, lis acino vo poumeto.

Usanço :
Li flour e li fru soun vertuouso contro l'ipertesuro e pèr lou bato-cor : "La flour, n'i'a que n'en prenon pèr faire toumba la tensioun" (P. Pavon in O. Madon, op.cit. p. 58). Faire uno tisano emé un cuié de flour secado pèr tasso. Èi peréu uno planto sedativo : "Se metié dins lou biberoun deis enfant quand èron pichounet pèr li faire dourmi" (M. Duplan Ibid.).
"Dins lou tèms, sis ensertavon sus leis acinié de peros, de gnèspous [...] nautre l'avèn agu fa. O, o, sus lei bouishoun, lou gnespoulié prenié bèn aqui, [...] la souleto cauvo es que mounto pas aut" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.).

Port : Aubret
Taio : 1 à 6 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Crataegus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Abriéu à Juliet

Liò : Roucaio - Sebisso - Relarg à jóuinis aubret - Óuriero de bos
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Crataegus monogyna Jacq., 1775

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CCC
CC
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC

Lathyrus sylvestris & Crataegus monogyna

ges
ges
ges
ges
ges
ges
R
R

Coumpara Vesso-d'ase emé uno autro planto

fotò

Coumpara Acinié emé uno autro planto

fotò