Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Digitalis purpurea & Allium ursinum

fotò
fotò
Gant-de-Nosto-Damo

Digitalis purpurea

Plantaginaceae Scrophulariaceae

Àutri noum : Erbo-di-campano, Escalapet, Peteirolo, Digitalo, Campano.

Noms en français : Digitale pourpre, Grande Digitale.

Descripcioun :
Aquelo poulido digitalo s'atrovo pas (o plus ?) au nostre. Se pòu pamens, e dificilamen, trouba à l'uba de noste relarg, dins la Valado dóu Rose. Lou mai estounant èi que s'atrovon proun de noum en prouvençau emé forço descripcioun (TdF), alor que lis anciàni floro la citon pas jamai.

Usanço :
L'erbo-di-campano es uno planto forço empouisounanto bèn couneigudo pèr soun acioun sus lou cor. Quàuqui flour abaston pèr faire un arrèst cardia. Acò s'apren à la digitalino que dèu èstre bèn dousado pèr servi en medecino. Avans de counèisse aquelo prouprieta, li fueio de digitalo servien pèr sóuda li plago meme li pu marrido.

Port : Grando erbo
Taio : 60 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico

Gènre : Digitalis
Famiho : Plantaginaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae

Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Remarco : fotò
Jun à setèmbre

Liò : Bos clar - Campas
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Subre-atlantico
Ref. sc. : Digitalis purpurea L., 1753

fotò
fotò
Aiet-bastard

Allium ursinum

Amaryllidaceae Alliaceae

Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.

Descripcioun :
L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à-n-acò que se vèi quàsi pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si làrgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).

Usanço :
"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas.
- Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli
". ("En Mountagno", op.cit p. 72)
Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.

Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae

Ordre : Asparagales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai

Liò : Faio - Blachiero - Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
RR
ges
ges
ges
RR
C

Digitalis purpurea & Allium ursinum

RRR
ges
ges
ges
ges
ges
ges
ges

Coumpara Gant-de-Nosto-Damo emé uno autro planto

fotò

Coumpara Aiet-bastard emé uno autro planto

fotò