Acinié
Crataegus monogyna
Rosaceae
Àutri noum : Acinas, Aubrespin, Poumetié, Peretié, Peto-fouirié.
Noms en français : Aubépine à un style, Bois de mai.
Descripcioun :L'acinié fai proun de flour blanco à la primo, pièi porto de pichot fru rouge, lis acino vo poumeto.
Usanço :Li flour e li fru soun vertuouso contro l'ipertesuro e pèr lou bato-cor : "La flour, n'i'a que n'en prenon pèr faire toumba la tensioun" (P. Pavon in O. Madon, op.cit. p. 58). Faire uno tisano emé un cuié de flour secado pèr tasso. Èi peréu uno planto sedativo : "Se metié dins lou biberoun deis enfant quand èron pichounet pèr li faire dourmi" (M. Duplan Ibid.)."Dins lou tèms, sis ensertavon sus leis acinié de peros, de gnèspous [...] nautre l'avèn agu fa. O, o, sus lei bouishoun, lou gnespoulié prenié bèn aqui, [...] la souleto cauvo es que mounto pas aut" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.).
Port : Aubret
Taio : 1 à 6 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Crataegus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Abriéu à Juliet
Liò : Roucaio
- Sebisso
- Relarg à jóuinis aubret
- Óuriero de bos
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Crataegus monogyna Jacq., 1775
Tanarido
Tanacetum vulgare
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Erbo-di-vermo, Erbo-de-sant-Marc, Erbo-amaro, Erbo-roumivo, Roumanin-de-plan.
Nom en français : Tanaisie.
Descripcioun :La tanarido (o tanasido) es uno grando planto redoulento, de sabour proun amaro (erbo-amaro), que trachis en group dins li relarg proche d'oustau. Se recounèis à si gràndi flour coumpausado jauno e si fueio dentado en resso.
Usanço :Ero cultivado à passa tèms, e à l'ouro d'aro èi pulèu raro. Li noumbrous noum mostron l'impourtànci que poudié avé dins la farmacìo de l'oustau. Ei couneigudo, pèr eisèmple, pèr lucha contro li vermo (tisano). Se n'en fasié peréu de liquour. Ei bono pèr lucha contro la mouissalo e li nieroun au jardin (caup de tuiono proun empouisounanto).
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 120 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tanacetum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Ermas
- Culturo
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Tanacetum vulgare L., 1753