Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Margarido(-di-fueio-en-cougnet)
Leucanthemum cuneifolium
Asteraceae Compositae
Nom en français : Marguerite à feuilles en coin.
Descripcioun :La margarido-di-fueio-en-cougnet trachis en mountagno dins lis Aup dóu miejour. Fai uno souleto flour coumpausado sus sa cambo que porto gaire de fueio. Se recounèis à si fueio en cougnet à la baso e di proun dentado (fotò), alor que li bratèio de la flour soun bourdado de negre. Pèr d'ùni farié partido de la meno L. adustum, pamens nous sèmblo bèn caraterisado dóu poun de vist mourfoulougi.
Usanço :Emai aguèsson pas trop d'usanço, li margarido soun manjadisso : flour, jóuini fueio e racino. Soun peréu vertuouso : fan pissa e susa, soun bono contro lis espaime e ajudon à digeri.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 120 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Leucanthemum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 4 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Prado
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Leucanthemum cuneifolium Legrand ex H.J.Coste, 1903