Primadello(-de-Chaix)
Androsace chaixii
Primulaceae
Noms en français : Androsace de Chaix, Primevère de Chaix.
Descripcioun :La primadello-de-Chaix trachis dins li bos un pau umide de basso mountagno. Es uno planto pulèu raro que fai de pichòti flour roso sus de long pecou que s'estiron à la frucho. Li fueio soun tóuti en rouseto, à la baso.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Androsace
Famiho : Primulaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 1800 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Faio
- Sapino
- Pinedo
- Esclargido
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco-Sud-Ouèst
Ref. sc. : Androsace chaixii Gren., 1853
Acinié
Crataegus monogyna
Rosaceae
Àutri noum : Acinas, Aubrespin, Poumetié, Peretié, Peto-fouirié.
Noms en français : Aubépine à un style, Bois de mai.
Descripcioun :L'acinié fai proun de flour blanco à la primo, pièi porto de pichot fru rouge, lis acino vo poumeto.
Usanço :Li flour e li fru soun vertuouso contro l'ipertesuro e pèr lou bato-cor : "La flour, n'i'a que n'en prenon pèr faire toumba la tensioun" (P. Pavon in O. Madon, op.cit. p. 58). Faire uno tisano emé un cuié de flour secado pèr tasso. Èi peréu uno planto sedativo : "Se metié dins lou biberoun deis enfant quand èron pichounet pèr li faire dourmi" (M. Duplan Ibid.)."Dins lou tèms, sis ensertavon sus leis acinié de peros, de gnèspous [...] nautre l'avèn agu fa. O, o, sus lei bouishoun, lou gnespoulié prenié bèn aqui, [...] la souleto cauvo es que mounto pas aut" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.).
Port : Aubret
Taio : 1 à 6 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Crataegus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Abriéu à Juliet
Liò : Roucaio
- Sebisso
- Relarg à jóuinis aubret
- Óuriero de bos
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Crataegus monogyna Jacq., 1775