Vesso(-agradivo)
Vicia laeta
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Vesce plaisante, Vesce de Barbazita.
Descripcioun :Aquelo vesso s'espandis souto li blachiero e li castagnaredo di Mauro. La veirès en liò autro-part en Prouvènço (Isto en Corso e en Itàli). Se recounèis à si flour de 18 à 22 mm di dos coulour, jauno e vióuleto e à si fueio de 3 à 7 paréu de fueioun que porton uno vediho. Li jóuini dóusso soun glandoulouso. Es uno planto proun raro, proutegido en listo roujo, categourìo VU (vulnerablo).
Usanço :Ramenten qu'èi pas counseia de manja de grano de vesso, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Vicia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 18 à 22 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 400 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Blachiero
- Castagnaredo
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Eurimediterrano-Nord-Èst
Ref. sc. : Vicia laeta Ces., 1838
(= Vicia barbazitae Ten. & Guss., 1839 )
Cistro
Meum athamanticum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Sìstra, Cisto.
Nom en français : Fenouil des Alpes.
Descripcioun :La cistro, emé sa bono óudour d'anis pòu pas engana. Es uno meno de fenoui que se rescontro dins li prado de mountagno. Li fueio soun forço penado e s'avès lou fru la determinacioun sara tras que seguro : es un pau alounga emé de costo forto, lis dous estile e la partido d'en aut soun bèn vióulet.
Usanço :"La sistro quand es sec fai estruniar, es ena pourcariò que te fai crachar lous poulmous (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ). La poudès bouta dins l'ensalado, dins d'ùni plat o dins la soupo, majamen de pèis. Es uno planto proun recercado pèr li bèsti o lou fen. J.-R. Fortoul (1995) counsèio de la sega, un cop li ramo vènon rouiouso. En Bavièro n'en fan d'eigardènt emé la racino. Es uno planto proun vertuouso (vèire çai-souto e de mai galatougèno e enmenagogo).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Meum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 300 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Melounié
- Pinedo
- Pelouso umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Meum athamanticum Jacq., 1776