Valeriano(-di-fueio-de-sà uvi)
Valeriana saliunca
Caprifoliaceae Valerianaceae
Noms en français : Valériane des débris, Valériane à feuille de sauge.
Descripcioun :La valeriano-di-fueio-de-sà uvi trachis dins lis esboudèu e li roucas d'auto mountagno sus cauquié. Fai un meno de couissin que rebalo au sòu. Li fueio soun entiero, fino e un pau plegado. Fai de pichòtis enflourejado de flour, quà si roujo, qu'embaumon.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 3 Ã 12 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Valeriana
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Valerianaceae
Ordre : Dipsacales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 1 Ã 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1800 Ã 3000 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Esboudèu
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Éuroupenco
Ref. sc. : Valeriana saliunca All., 1785
Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 Ã 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 Ã 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )