Petugo(-de-prado)
Schedonorus pratensis subsp. apenninus
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Fétuque des Apennins, Fétuque des près.
Descripcioun :Petugo coumuno pulèu grando (0,2-1,2 m) que trachis en mato verdo (sènso rizoumo) dins li prado umido de mountagno, li melounié e lis esclargido. La paumo èi pulèu estrecho, li fueio, souplo e escabrouso, soun pulèu larjo (>6 mm) e porton d'auriheto roundo que soun pas cihado (au contro de la petugo-faus-canèu -fotò). La lengueto (ligulo) èi proun pichoto. La lemma porto en generau uno arèsto de 1 à 3 mm ço que la destrìo peréu de la subsp. pratense (èi tambèn mai longo >7,2 mm).
Usanço :La petugo-de-prado es uno bono planto pasturiero.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1(1,2) m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Schedonorus
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 14 à 18 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Prado umido
- Melounié
- Esclargido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Schedonorus pratensis subsp. apenninus (De Not.) H.Scholz & Valdés, 2005
(= Festuca pratensis subsp. apennina (De Not.) Hegi, 1908 )
Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )