Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sà uvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 Ã 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 Ã 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Centaurèio(-à -fueio-de-gramenun)
Cyanus graminifolius
Asteraceae Compositae
Nom en français : Centaurée panachée.
Descripcioun :La centaurèio-à -fueio-de-gramenun trachis en coulounìo dins li tepiero, li cresten venta, de cop que i'a dins lis esboudèu e li blachiero de colo. Flouris soulamen se li coundicioun soun bono autramen se multiplìo vegetativamen. Se recounèis eisadamen à si fueio estrecho longo e bourrihudo e subretout à si bratèio longamen cihado e argentado.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Fau saupre que soun cousin, lou blavet di champ èi manjadis e a d'ùni prouprieta interessanto.
Port :
Taio : 10 Ã 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cyanus
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 3 Ã 4 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 800 Ã 2200 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Tepiero seco
- Cresten venta
- Esboudèu
- Blachiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnouso-Nord
Ref. sc. : Cyanus graminifolius (Lam.) Olšavská, 2009
(= Cyanus triumfettii subsp. axillaris (Willd.) Št?pánek, 2004 = Centaurea axillaris Willd., 1803 )