Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786
Erbo-dis-escrolo(-de-Hoppe)
Scrophularia canina subsp. hoppii
Scrophulariaceae
Nom en français : Scrofulaire du Jura.
Descripcioun :Aquesto erbo-dis-escrolo trachis majamen dins lis esboudèu cauquié de mountagno. Sèmblo proun à-n-aquelo de Prouvènço, Scrophularia provincialis, mai èi mens forto e à ges de gros estaminode (estamino esterlo souto li petalo d'en aut). Apoundèn que la flour de 3 à 6 mm, èi pourpro founso e tacado sus li coustat, emé la labro d'en aut di proun drecho.
Usanço :Servié, subretout en Itàli, à sougna en fretant, li rougno di chin e di pouor. Autramen sèmblo agué li mémis usanço que l'erbo-dis-escrolo, Scrophularia nodosa.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Scrophularia
Famiho : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 6 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Esboudèu
- Limas de ribiero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco-Sud-Ouèst
Ref. sc. : Scrophularia canina subsp. hoppii (W.D.J.Koch) P.Fourn., 1937
(= Scrophularia canina subsp. juratensis (Schleich. ex Wydler) Bonnier & Layens, 1894 = Scrophularia hoppii W.D.J.Koch, 1826 )