Chiaramel
Pimpinella major
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Grand Boucage, Grande Pimpinelle.
Descripcioun :Lou chiaramel (Ubaio) es uno grando erbo pulèu coumuno dins li fourèst e prado umido de mountagno. Se recounèis à si fueio un cop divisado e penado. Lis oumbello, blanco o roso (var. rubra) an ges de bratèio. La tijo èi longo e canado ço qu'a bessai douna lou noum de la planto.
Usanço :La racino es estado utilisado en Austrìo pèr lucha contro li fèbre, lou raumas, la brouchito e lou tussi. Li fueio podon èstre manjado coume sabourun.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1,2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pimpinella
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2000 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Prado umido
- Orle de bos
- Esboudèu
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Pimpinella major (L.) Huds., 1762
(= Pimpinella magna (L.) )
Garouto
Lathyrus cicera
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Gessette, Jarosse.
Descripcioun :La garouto es un jaisso pulèu coumuno que fai de flour roujo bèn poulido. Li fueio an dous fuioun acaba pèr de vediho e lis estipulo soun proun longo. La cambo èi bèn alado sènso péu coume touto la planto. I'a ges de pouncho coume pèr Lathyrus sphaericus. Li flour de Lathyrus setifolius soun mai pichoto e li dent dóu calice soun mai courto que lou tube, au contro de la garouto.
Usanço :Fai un bon fourrage pèr li bèsti. Dins d'ùni relarg se manjon li grano mai èi pas counseia à l'ouro d'aro, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP), se n'en manjas de trop.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Roucaio
- Champ
- Tepiero seco
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Lathyrus cicera L., 1753