Cardoun-dis-ase
Onopordum acanthium
Asteraceae Compositeae
Àutri noum : Gros-cardoun, Acantin, Gafo-l'ase, Babis.
Noms en français : Chardon aux ânes, Onopordon à feuilles d'acanthe.
Descripcioun :Gros cardoun espinous que se rescontro dins o en ribo de champ, en port en pinceloun (courimbo) emé de tijo bourdado d'alo espinouso. Li flour coumpausado soun souleto au bout di ramo. Li cardoun dóu gènre Onopordon an ges d'escaumo dins la flour. Lou cardoun-dis-ase se destrìo dis àutri Onopordon qu'a de bratèio estrecho de 1 à 2 mm.
Usanço :Li cor di flour coumpausado soun manjadis, coume pèr li cachofle e lis àutri cardoun, avans la flouresoun (èron manja en Savòio au siècle XIXen) ; li racino peréu, pamens bèn faire couire pèr leva l'amarun. Mèfi pamens, lis akène (fru) soun empouisouna (alcalouïde).
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Onopordum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositeae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 25 à 40 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Camin
- Escoumbre e proche dis oustau
- Jaisso
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Onopordum acanthium L., 1753
Fenoui
Foeniculum vulgare subsp. vulgare
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Fenoun.
Noms en français : Fenouil, Fenouil commun.
Descripcioun :Lou fenoui, es uno planto bèn couneigudo que trachis dins la garrigo e lis ermas. Se recounèis à si flour jauno e au goust anisa de si flour, fueio o grano. Coumpara pamens emé lis àutris Apiaceae di flour jauno, s'avès pòu de vous engana.
Usanço :Se manjon li jóuini fueio, forço goustouso, en ensalado. Li cambo e li fueio se meton dins lou bouto-à-couiro. Li grano soun bono coume assabourin. Ajudo à lucha contro lou gounflige (carminativo). Pèr acò bouta à macera li flour dins l'aigardènt quàuqui semano, ço que dounara la "fenouieto". Se pren pèr digeri e "acò fai petia" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Se pòu prendre peréu en tisano pèr lis enfant.
Port : Grando erbo
Taio : 2 à 2,5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Foeniculum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Jun à avoust
Liò : Garrigo
- Ermas
- Camin
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Foeniculum vulgare subsp. vulgare Mill., 1768