Ninfo
Nuphar lutea
Nymphaeaceae
Àutri noum : Pèd-de-miolo, Cougiéu-d'aigo, Pèd-de-muelo.
Nom en français : Nénuphar jaune.
Descripcioun :La ninfo trachis dins l'aigo di lono, roubino e àutri canau. Floto sus l'aigo emé si gròssi fueio, un pau pu longo que larjo e duberto ounte s'estaco lou pecou, ço que douno d'èr à un "pèd de miolo". Li flour, que vènon l'estiéu, jauno, fan de 3 à 5 cm de diamètre.
Usanço :Lou rizoumo èi manjadis, lou fau faire couire de tèms, e chanja l'aigo, pèr n'en leva l'amarun. Se pòu tambèn manja li pecou e li grano après lis avé leva dóu fru, ço qu'èi pas eisa. Aquésti grano sauton à la sartan dóu biais dóu pop-corn.
Port : Erbo
Taio : 1 à 5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nuphar
Famiho : Nymphaeaceae
Ordre : Nympheales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : ges
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Aigo
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Nuphar lutea (L.) Sm., 1809
Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800