Nato
Nepeta nepetella
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Petit népéta, Népéta à feuilles lancéolées.
Descripcioun :La nato es uno planto pulèu coumuno dins li bàssi mountagno, que trachis souvènt sus li camin, lis esboudèu e li relarg ounte passo lou fedan. Douno un pau d'èr à-n-uno sàuvi emé si fueio gaufrado e sa bono oudour. Li petalo soun blanco picoutado de roso.
Usanço :Li fueio soun manjadisso coume sabourun e se pòu n'en faire de tisano. En Tinìo sèrt pèr "abelhar en brusc" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60). Tambèn "la nato fai de bouon fen. La racino de nato emé de malvo e d'ounglo-chavalino, es bon pèr garir lous founcles" Ibid.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nepeta
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 17 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Mountagno mejano
- Colo
- Tepiero seco
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Nepeta nepetella L., 1759
Erbo-de-santo-Soufìo
Descurainia sophia
Brassicaceae Cruciferae
Noms en français : Sagesse des chirurgiens, Herbe de sainte Sophie.
Descripcioun :L'erbo-de-santo-Soufìo s'atrobo pu gaire au nostre que, mau couneigudo, èi pus acampado e pulèu derrabado. Es uno grando erbo emé de flour jauno mistoulino, forço lònguis silico e de fueio proun divisado cuberto de péu estela. Trachis dins li limas de ribiero e lis ermas.
Usanço :Èro couneigudo pèr lis abouticàri que ié disien Sophia Chirurgorum e servié à lucha contro la cago-sango e la fouiro, emai contro li vèrme, emai pèr sougna li plago e blessaduro.
Port : Grando erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Descurainia
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Abriéu à setèmbre
Liò : Ermas
- Limas de ribièro
- Muraio
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Descurainia sophia (L.) Webb ex Prantl, 1891
(= Sisymbrium sophia L., 1753 )