Cistro
Meum athamanticum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Sìstra, Cisto.
Nom en français : Fenouil des Alpes.
Descripcioun :La cistro, emé sa bono óudour d'anis pòu pas engana. Es uno meno de fenoui que se rescontro dins li prado de mountagno. Li fueio soun forço penado e s'avès lou fru la determinacioun sara tras que seguro : es un pau alounga emé de costo forto, lis dous estile e la partido d'en aut soun bèn vióulet.
Usanço :"La sistro quand es sec fai estruniar, es ena pourcariò que te fai crachar lous poulmous (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ). La poudès bouta dins l'ensalado, dins d'ùni plat o dins la soupo, majamen de pèis. Es uno planto proun recercado pèr li bèsti o lou fen. J.-R. Fortoul (1995) counsèio de la sega, un cop li ramo vènon rouiouso. En Bavièro n'en fan d'eigardènt emé la racino. Es uno planto proun vertuouso (vèire çai-souto e de mai galatougèno e enmenagogo).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Meum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 300 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Melounié
- Pinedo
- Pelouso umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Meum athamanticum Jacq., 1776
Tourilis(-dóu-Japon)
Torilis japonica
Apiaceae Umbelliferae
Nom en français : Torilis du Japon.
Descripcioun :Aquéu grand Torilis, gaire coumun au nostre, trachis dins li champ, ermas e óuriero de bos. Se recounèis i noumbróusi bratèio souto li brout de flour (oumbello). Li fru soun cubert de pouncho que remounton un pau. Pensa de coumpara emé lis àutri tourilis. La subsp. de Prouvènço ié dison Japonica.
Usanço :Se counèis pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1 (1,5) m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Torilis
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 20 à 40 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Champ
- Ermas
- Óuriero de bos
- Sebisso
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Torilis japonica (Houtt.) DC., 1830