Cistro
Meum athamanticum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Sìstra, Cisto.
Nom en français : Fenouil des Alpes.
Descripcioun :La cistro, emé sa bono óudour d'anis pòu pas engana. Es uno meno de fenoui que se rescontro dins li prado de mountagno. Li fueio soun forço penado e s'avès lou fru la determinacioun sara tras que seguro : es un pau alounga emé de costo forto, lis dous estile e la partido d'en aut soun bèn vióulet.
Usanço :"La sistro quand es sec fai estruniar, es ena pourcariò que te fai crachar lous poulmous (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ). La poudès bouta dins l'ensalado, dins d'ùni plat o dins la soupo, majamen de pèis. Es uno planto proun recercado pèr li bèsti o lou fen. J.-R. Fortoul (1995) counsèio de la sega, un cop li ramo vènon rouiouso. En Bavièro n'en fan d'eigardènt emé la racino. Es uno planto proun vertuouso (vèire çai-souto e de mai galatougèno e enmenagogo).
Port : Erbo
Taio : 20 Ã 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Meum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 Ã 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 300 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Melounié
- Pinedo
- Pelouso umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Meum athamanticum Jacq., 1776
FÃ uvi
Rhus coriaria
Anacardiaceae
Àutri noum : Suma, Rous, Rodo, Fóuvi, Féugié.
Noms en français : Sumac des corroyeurs, Vinaigrier.
Descripcioun :Lou fà uvi es un aubret que trachis en coulounìo. Se recounèis l'estiéu à si fueio coumpausado (de 9 à 21 fuioun) e bourrihudo. Li fru, brun, rèston de tèms sus la planto. L'ivèr se recounèis peréu à si bourroun burèu.
Usanço :Li fueio èron proun emplegado, à passa tèms, pèr rusca li pèu. Li fru, un pau empouisounant fres, s'adoubon emé de vinaigre coume li tapeno. En óuriènt n'en fan uno poudro que sèr de sabourun. Li fru soun peréu un bon remèdi pèr ressara.
Port : Aubret
Taio : 1 Ã 3 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rhus
Famiho : Anacardiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 5 Ã 15 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Garrigo
- Camin
- Esboudèu
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Rhus coriaria L., 1753