Erbo-de-la-graio(-pountuado)
Lysimachia punctata
Primulaceae
Nom en français : Lysimaque ponctuée.
Descripcioun :Aquesto erbo-de-la-graio es uno planto escapado dis ort de mountagno e que se naturaliso d'eici, d'eila, dins lis escoumbre en fasèn de coulounìo. Es un pau mai pichoto que l'erbo-de-la-graio de plano emé de gròssi flour jauno e uno cambo pelouso e di proun ramado. Li fueio soun verticillado pèr 3 à 4.
Usanço :Nous vèn d'Éuroupo de l'Èst e de Turquìo. Soun usanço èi bessai proche de Lysimachia vulgaris. Agis contro d'ùni cancer de pèu.
Port : Grando erbo
Taio : 50 Ã 100 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lysimachia
Famiho : Primulaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 Ã 3 cm
Flourido :
Estieu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Óurigino Éuroupo-Èst
Ref. sc. : Lysimachia punctata L., 1753
Ourmèu
Ulmus minor
Ulmaceae
Àutri noum : Ourme, Óume.
Noms en français : Ormeau, Orme champêtre.
Descripcioun :L'ourmèu, vo l'ourme en mountagno mounte èi pu grand, se recounèis à si fueio pas simetrico à la baso e à si fru.
Usanço :"Se fahié la ramo à l'autouno [...] avans que la fueio toumbe, quand èro enca vèrdo quoi [...] se coupaves tròu tard, toumbavon tout [...] au mes d'óutobre. Fahian de fais abouminable [...] après lei dounavian ei cabro coumo'cò, ou bèn li òu espoursaves [...] ei lapin atou, quand aviés pas tròu de fen, e bè dounaves un pòu de ramo [...] e fahié de bouon la. [...] Pèr aquelo ramo, ce que fahien tèms passa, pèr garda quaucarèn ! N'en nourrissien lei bèsti tout l'ivèr [...] L'ourme es bouon, oui pasqué tèn bèn la fueio. Castelano (04) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). En Alouos se fasié d'"òri d'ourme" emé li galo pèr brula dins "lou calen o lou lanternoun".
Port : Aubre
Taio : 1 Ã 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ulmus
Famiho : Ulmaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 1 Ã 2 mm
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 Ã 1700 m
Aparado : Noun
Febrié à mars
Liò : Ribiero
- Baragno
- Ermas
- Bartas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Ulmus minor Mill., 1768