Jaisso(-di-dóusso-enarcado)
Lathyrus incurvus
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse à gousses incurvées.
Descripcioun :Aquelo jaisso, que nous vèn d'Asìo centralo, trachis au nostre soulamen en Camargo. Douno d'èr à la raro jaisso-de-palun, lathyrus palustris. Pamens se n'en destrìo emé si fueioun mens prim emé lou bout redoun (e mai noumbrous), sis estipulo pu pichoto, sis alo de flour blanco e peréu si dóusso qu'an la baneto enarcado.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Ramentan qu'èi pas counseia de manja li grano, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 120 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 50 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Prado
- Palun
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Siberiano
Ref. sc. : Lathyrus incurvus (Roth) Willd., 1802
Lausié
Laurus nobilis
Lauraceae
Àutri noum : Laurié, Baguié, Rampau.
Noms en français : Laurier vrai, Laurier-sauce.
Descripcioun :Lou lausié un pau vièi es un aubre, mai jouine sèmblo pulèu un aubret. Se recounèis majamen à si fueio simplo e duro, alterno, oundado sus lou bord, mai verdo dessubre e proun perfumado. A la primo fai de flour blanco groupado. Li flour masclo e femelo (baguié) soun pas ensèn sus la memo planto. Fai de pichot fru negre que ié dison li grano.
Usanço :Li fueio seco soun bèn couneigudo pèr la cousino. Emé la ferigoulo e la sàuvi, fan partido de la coumpousicioun dóu "bouquet garni". S'emplego peréu pèr perfuma li figo e lis óulivo. Avisas-vous de pas vous engana emé lis autre "lausié" que soun forço empouisounant. Ei couseia peréu de pas li manja fresco.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Laurus
Famiho : Lauraceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Laurus nobilis L., 1753