Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lapsana communis & Agrostemma githago

fotò
fotò
Erbo-di-teté

Lapsana communis

Asteraceae Compositae

Àutri noum : Erbo-di-pousso, Lasseno.

Nom en français : Lampsane commune.

Descripcioun :
Grando erbo emé de pichòti flour coumpausado jauno sènso péu. Li fru an ges d'eigreto. Li fueio, estacado emé un pecou, soun un pau larjo, en plusiour partido emé la darriero mai impourtanto (fotò). Vèn bèn dins li relarg un pau umide souto li bos e li fourèst de basso mountagno. La subsp. dóu nostre ié dison communis.

Usanço :
L'erbo-di-teté, o di-pousso s'amas mies, es estado gaubejado pèr lucha contro li cargamen de la e li "veno clauso". Fau n'en faire d'emplastro sus li teté. Es uno planto qu'èi peréu bono à manja en ensalado e que s'ameritarié d'èstre mai couneigudo.

Port : Grando erbo
Taio : 30 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Lapsana
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à avoust

Liò : Pelouso umido - Bos umido - Champ - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Lapsana communis L., 1753

fotò
fotò
Niello

Agrostemma githago

Caryophyllaceae

Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.

Noms en français : Nielle, Nielle des blés.

Descripcioun :
Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.

Usanço :
Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).

Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae



Coulour de la flour : Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo

Liò : Champ - Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RR
RR
C
RR
RR
RR
RR
ges

Lapsana communis & Agrostemma githago

C
R
CC
R
CC
CC
CC
C

Coumpara Erbo-di-teté emé uno autro planto

fotò

Coumpara Niello emé uno autro planto

fotò