Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753
Margarido(-di-fueio-en-cougnet)
Leucanthemum cuneifolium
Asteraceae Compositae
Nom en français : Marguerite à feuilles en coin.
Descripcioun :La margarido-di-fueio-en-cougnet trachis en mountagno dins lis Aup dóu miejour. Fai uno souleto flour coumpausado sus sa cambo que porto gaire de fueio. Se recounèis à si fueio en cougnet à la baso e di proun dentado (fotò), alor que li bratèio de la flour soun bourdado de negre. Pèr d'ùni farié partido de la meno L. adustum, pamens nous sèmblo bèn caraterisado dóu poun de vist mourfoulougi.
Usanço :Emai aguèsson pas trop d'usanço, li margarido soun manjadisso : flour, jóuini fueio e racino. Soun peréu vertuouso : fan pissa e susa, soun bono contro lis espaime e ajudon à digeri.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 120 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Leucanthemum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 4 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Prado
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Leucanthemum cuneifolium Legrand ex H.J.Coste, 1903