Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Soulié(-de-nosto-Damo)
Cypripedium calceolus
Orchidaceae
Autre noum : Sabato(-de-la-vierge).
Noms en français : Sabot-de-Vénus, Sabot-de-Vénus d'Europe.
Descripcioun :Lou soulié-de-nosto-Damo es uno planto raro au nostre, que trachis en mountagno souto li faiard. Fai de gròssi fueio que dounon d'èr à-n-aquéli de l'erbo-di-mousco. Flouris à la debuto de l'estiéu (1 à 2 flour), e s'aremarco proun emé sa grosso labreto en formo de sabato jauno.
Usanço :Es uno planto aparado de pas culi.
Port : Erbo
Taio : 30 à 50 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cypripedium
Famiho : Orchidaceae
Coulour de la flour :
Jauno Brunello
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 6 à 9 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Mai à juliet
Liò : Faio
- Bos clar
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Cypripedium calceolus L., 1753