Berlo-bastardo
Helosciadium nodiflorum
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Ache faux cresson, Céleri à fleurs nodales.
Descripcioun :Aquelo planto d'aigo a de cambo grosso, un pau veinado de roujo e canado (fotò). Fai sis oumbello sus li nous (nodiflorum). Li fueio sèmblon aquéli de la berlo (Berula erecta). S'en destrìo qu'a ges de bratèio sus sis oumbello (n'i'a pamens sus lis oumbellulo !).
Usanço :La berlo-bastardo es uno planto vertuouso qu'ajudo à pissa, toussi e lucho contro l'inflamacioun. En emplastre èi bono pèr apasima li doulour de teté. Èi peréu bono à manja (pulèu la faire couire pèr tua l'endervo (douvo dóu fege).
Port : Erbo
Taio : 0,05 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Helosciadium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Ribiero
- Roubino
- Aigo
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Helosciadium nodiflorum (L.) W.D.J.Koch, 1824
(= Apium nodiflorum (L.) Lag., 1821 )
Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800