Aguïeto(-en-grapo)
Erodium botrys
Geraniaceae
Àutri noum : Aguïo, Aguïoun.
Noms en français : Bec-de-grue en grappe, Erodium en grappe.
Descripcioun :Aquesto aguïeto de l'an trachis dins li tepiero seco e li champino séusouso. La planto èi d'un verd found un pau lusènt e di proun peludo (cambo e pecou). Li fueio soun pu o mens descoupado e li flour emé de petalo pulèu long. Lou fru, forço long, pòu faire fin qu'à 10 cm (fotò).
Usanço :Poudèn pensa que, coume si cousino, li fueio dèvon èstre manjadisso cruso o cuecho. Es uno planto astringènto e febrifujo.
Port : Erbo
Taio : 5 à 80 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Erodium
Famiho : Geraniaceae
Ordre : Geraniales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Champino
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Erodium botrys (Cav.) Bertol., 1817
Cistro
Meum athamanticum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Sìstra, Cisto.
Nom en français : Fenouil des Alpes.
Descripcioun :La cistro, emé sa bono óudour d'anis pòu pas engana. Es uno meno de fenoui que se rescontro dins li prado de mountagno. Li fueio soun forço penado e s'avès lou fru la determinacioun sara tras que seguro : es un pau alounga emé de costo forto, lis dous estile e la partido d'en aut soun bèn vióulet.
Usanço :"La sistro quand es sec fai estruniar, es ena pourcariò que te fai crachar lous poulmous (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ). La poudès bouta dins l'ensalado, dins d'ùni plat o dins la soupo, majamen de pèis. Es uno planto proun recercado pèr li bèsti o lou fen. J.-R. Fortoul (1995) counsèio de la sega, un cop li ramo vènon rouiouso. En Bavièro n'en fan d'eigardènt emé la racino. Es uno planto proun vertuouso (vèire çai-souto e de mai galatougèno e enmenagogo).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Meum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 300 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Melounié
- Pinedo
- Pelouso umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Meum athamanticum Jacq., 1776