Erbo-de-bou
Dysphania botrys
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Erbo-di-tigno, Seniscle-óudourous, Erbo-dóu-cor.
Noms en français : Ansérine botryde, Chénopode à grappes.
Descripcioun :L'erbo-de-bou o peréu di-tigno trachis dins li limas de ribiero, lis escoumbre o lis ermas. Es uno planto que fai de pichòti flour en boulo e que se recounèis subretout qu'èi di proun pegouso (planto glandulouso) emé uno forto óudour. Pèr d'ùni empèsto (erbo-de-bou), alor que pèr d'autre l'óudour es agradivo (seniscle-óudourous).
Usanço :La planto èi manjadisso e poudès vous n'en servi coume sabourun. D'après soun noum, devié servi contro li tigno. Cazin dins soun Traité des plantes médicinales, 1868, raporto d'ùni prouprieta, subretout contro lou tussi (espetouranto).
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Dysphania
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1400 m
Aparado : Noun
Jun à óutobre
Liò : Limas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Dysphania botrys (L.) Mosyakin & Clemants, 2002
(= Chenopodium botrys L., 1753 )
Segue
Secale cereale
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Sege, Segle (o), Assege, Bla, Anouno.
Nom en français : Seigle.
Descripcioun :La (lou) segue se destrìo dóu blad bonodi sa longo barbo. La planto èi verdalo, sènso péu emé uno lengueto courteto.
Usanço :La segue se samenavo en mountagno pèr lou pan, e souvènt èro apela bla (blad d'assegue à la Bolline LMT, p. 219). E. Bion de Barvenc (06) raconto : "Lou me d'òutoubre, quouro piaian à Noùtes, traian li tartiflos, e pi semenaian la segle darier. La toucaian plus finte l'estiou, à la fi juilet. Alor, missounaian, faian de cavales. La missounaian ma voulam [...]. La segle, es mai stencho, lou bla, es mai bel, mai gros. (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 71.
Port : Grando erbo
Taio : 60 Ã 150 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Secale
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 Ã 15 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 700 Ã 2000 m
Aparado : Noun
Mai à juilet
Liò : Culturo
- Ermas
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Cèntre-Asìo
Ref. sc. : Secale cereale L., 1753