Digitalo(-di-grà ndi-flour)
Digitalis grandiflora
Plantaginaceae Scrophulariaceae
Nom en français : Digitale à grandes fleurs.
Descripcioun :Aquesto poulido digitalo sèmblo à l'erbo-de-coucu, pamens èi mens forto e si flour soun mai grosso (20 à 38 mm de long) e gaire sarrado. Trachis dins li bos clar dis Aup, pas trop à l'oumbro.
Usanço :La digitalo-di-grà ndi-flour es uno planto forço empouisounanto bèn couneigudo pèr soun acioun sus lou cor. Quà uqui flour abaston pèr faire un arrèst cardia. Acò s'apren à la digitalino que dèu èstre bèn dousado pèr servi en medecino. Avans de counèisse aquelo prouprieta, li fueio de digitalo servien pèr sóuda li plago meme li pu marrido.
Port : Grando erbo
Taio : 30 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Digitalis
Famiho : Plantaginaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 Ã 3,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 Ã 2200 m
Aparado : Noun
Remarco : Mèfi !
Jun à avoust
Liò : Bos clar
- Esclargido
- Mountagno mejano
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Pountico-Sud-Èst
Ref. sc. : Digitalis grandiflora Mill., 1768
Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 Ã 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753