Centaurèio(-à-fueio-de-gramenun)
Cyanus graminifolius
Asteraceae Compositae
Nom en français : Centaurée panachée.
Descripcioun :La centaurèio-à-fueio-de-gramenun trachis en coulounìo dins li tepiero, li cresten venta, de cop que i'a dins lis esboudèu e li blachiero de colo. Flouris soulamen se li coundicioun soun bono autramen se multiplìo vegetativamen. Se recounèis eisadamen à si fueio estrecho longo e bourrihudo e subretout à si bratèio longamen cihado e argentado.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Fau saupre que soun cousin, lou blavet di champ èi manjadis e a d'ùni prouprieta interessanto.
Port :
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cyanus
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 800 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Tepiero seco
- Cresten venta
- Esboudèu
- Blachiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnouso-Nord
Ref. sc. : Cyanus graminifolius (Lam.) Olšavská, 2009
(= Cyanus triumfettii subsp. axillaris (Willd.) Št?pánek, 2004 = Centaurea axillaris Willd., 1803 )
Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )