Crouseto(-dóu-Piemount)
Cruciata pedemontana
Rubiaceae
Nom en français : Croisette du Piémont.
Descripcioun :Aquelo crouseto douno d'èr à uno pichoto Cruciata laevipes e, se trachis en coulounìo èi pamens uno planto de l'an que se vèi dins li relarg pulèu mountagnous. La planto èi proun pelouso d'en pertout. La varieta, emé mai de flour, ié dison pedemontana.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 2 à 30 cm
Fueio : Verticilado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cruciata
Famiho : Rubiaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 300 à 1700 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Prado umido
- Pelouso
- Relarg à jóunis aubret
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Cruciata pedemontana (Bellardi) Ehrend., 1958
Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800