Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Mi-menut
Panicum miliaceum subsp. ruderale
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Mi-blanc, Pichot-mi, Mi, Panisso.
Noms en français : Millet, Millet d'Inde.
Descripcioun :Aquest mi-menut "fèr" trachis dins li champ cultiva e en ribo d'aigo. Soun enflourejado èi clinado e porto de "gròssis" espigueto (en couparesoun emé lou mi-prim) de 4 à 5,5 mm . Li guèno di fueio soun peréu proun pelouso. Au contro de la meno cultivado, subsp. miliaceum, pèr la fèro, lis espigueto toumbon rapidamen e rèston pas pourtado pèr la planto.
Usanço :Lou mi-menut "fèr" sèmblo d'óurigino recènto que vendrié dóu mi-nenut cultiva que sarrié retourna vers uno formo pu sóuvajo. De tout segur li grano soun manjadisso, es uno planto interessanto d'un poun de vist dieteti.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 Ã 1,2 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Panicum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 20 Ã 30 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 400 m
Aparado : Noun
Juliet à óutobre
Liò : Champ
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Asìo
Ref. sc. : Panicum miliaceum subsp. ruderale (Kitag.) Tzvelev, 1968