Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Erbo-blanco
Lobularia maritima
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Bramo-fan, Pan-blanc, Erbo-dóu-serin.
Noms en français : Alysson maritime, Clypéole maritime.
Descripcioun :Planto dóu bord de mar, mai que se plais peréu dins lis ermas, ounte, de cop que i'a, pòu crèisse à bóudre. L'erbo-blanco se recounèis eisa à si noumbróusi flour blanco, emé lou cor un pau vióulet e di quatre petalo en crous. Lou fru èi plat de 2 à 4 mm, pelous ; un cop li grano au sòu, soubro pu qu'uno membrano que laisso passa lou lume (fotò).
Usanço :L'erbo-blanco a douna tout un fube de meno ourtouliero de tóuti li coulour. Li flour e li jóuini fueio, de sabour cousènto, podon èstre manjado en ensalado. Èi couneigudo en Espagno coume diuretico e contro lou mau-de-terro ; la planto èi peréu astringènto.
Port : Erbo
Taio : 5 Ã 30 (40) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lobularia
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 5 Ã 9 mm
Flourido : Printèms
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Mai à óutobre
Liò : Mar
- Prado umido
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Lobularia maritima (L.) Desv., 1815