Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Reboulo(-di-fueio-despariero)
Galium anisophyllon
Rubiaceae
Nom en français : Gaillet à feuilles inégales.
Descripcioun :Aquesto reboulo renadivo trachis en tepiero dins li pelouso roucaiouso e lis esboudèu de mountagno. Se recounèis majamen à si fueio un pau estrecho, verticillado pèr 5 à 7, emé d'ùni mens longo. En auto mountagno èi poussible de s'engana emé la reboulo-di-gròssi-grano, Galium megalospermum, que trachis dins li mémi relarg ; pamens aquesto èi mai pichoto, emé de fueio pu larjo e courto, e a de flour pu jaunasso emé de fru que retoumbon.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 3 Ã 20 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galium
Famiho : Rubiaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 Ã 2800 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Esboudèu
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Euroupenco
Ref. sc. : Galium anisophyllon Vill., 1779