Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Fumo-terro(-escalarello)
Fumaria capreolata
Papaveraceae Fumariaceae
Àutri noum : Fum-de-terro, Pan d'aucèu, Embriago, Mau-de-tèsto, Tarabustello.
Noms en français : Fumeterre grimpante, Fumeterre blanche.
Descripcioun :Aquesto fumo-terro, que vèn dins lis ouraias e lis escoumbre un pau fres, pòu èstre proun grando (>1m). Se recounèis à si lòngui flour (>1cm) qu'an de gròssi sepalo blanco (fotò). Lou bout de la flour èi vióulet à negre ço que fai uno meraviho de coulour. Li fueio soun largamen divisado.
Usanço :Sa cousino Fumaria officinalis es uno planto vertuouso, pèr d'ùni sarié parié pèr aquelo planto mai la causo èi pas estado proun estudiado.
Port : Erbo
Taio : 20 Ã 100 (200) cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Fumaria
Famiho : Papaveraceae
Famiho classico : Fumariaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Blanco Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 600 m
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Fumaria capreolata L., 1753