Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Lachusclo
Euphorbia characias
Euphorbiaceae
Àutri noum : Chusclo, Jusclo, Lachousclo, Chousclo, Chassugo.
Noms en français : Euphorbe characias, Euphorbe des garrigues.
Descripcioun :Planto coumuno de nòsti garrigo que pousso en mato bouissounouso que podon faire mai d'un mètre d'aut. Li cambo soun forto e lignouso emé de fueio espesso. La flour a de bèlli glando rouginasso emé de pichòti bano.
Usanço :Coume tóuti lis meno d'Euphorbia, la lachusclo es uno planto empouisounanto. Lou la que s'escoulo à la coupo èi di proun irritant pèr la pèu, lis iue e la bouco. Pamens, poudès vous n'en servi pèr crema li berrugo. Ei bon peréu pèr sougna li mouchourlo de fedo e de chivau. Lis ancian se n'en servien pèr tua li pèis de ribiero e pèr aganta li passeroun emé lou visc.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Euphorbia
Famiho : Euphorbiaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Garrigo
- Roucaio
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Rosmarinetea officinalis
Ref. sc. : Euphorbia characias L., 1753