Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Bounet-de-capelan(-di-là rgi-fueio)
Euonymus latifolius
Celastraceae
Àutri noum : Fusan, Coulougnet, Grano-pesoulino.
Nom en français : Fusain à larges feuilles.
Descripcioun :Aquéu bounet-de-capelan-di-là rgi-fueio trachis pulèu dins li faio de mountagno, li pendis e li gaudre umide. Sèmblo proun à Euonymus europaeus, pamens si fueio soun mai larjo emé mens de costo (5 à 6 paréu) e subretout li flour e li fru soun pentamèro (5 petalo e 5 grano e pas 4). Peréu, lou dessubre di boursèu soun cresta (redoun encò l'autre). Coumpara emé lou bounet-de-capelan qu'èi tetramèro.
Usanço :A bessai li mémis usanço que lou bounet-de-capelan.
Port : Aubret
Taio : 1 Ã 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Euonymus
Famiho : Celastraceae
Ordre : Celastrales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 6 Ã 10 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 Ã 1600 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Faio
- Gaudre
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterrano-mountagnouso
Ref. sc. : Euonymus latifolius