Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Couridale
Corydalis solida
Papaveraceae
Nom en français : Corydale à bulbe plein.
Descripcioun :Lou couridale, que ié dison colombina en Itàli, douno d'èr à-n-un fumo-terro renadiéu. Flouris à la debuto de la primo dins li blachiero e faio, au nostre subretout en Prouvènço preaupenco dóu levant. Se recounèis à sis enflourejado roso emé de gràndi bratèio, à si fueio di proun descoupado e peréu à si fru pendoulant e pounchu.
Usanço :La planto es empouisounanto que caup d'alcalouïdo dangeirous e de bulbocapnino marrido pèr li tarnavello. Pamens bèn dousado, sarrien bon pèr lucha contro la malautié de Parkinson e d'ùni proublèmo de nèrvi.
Port : Erbo
Taio : 7 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Corydalis
Famiho : Papaveraceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Blachiero
- Faio
- Cauprenedo
- Fendasclo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Corydalis solida (L.) Clairv., 1811