Pan-couguiéu
Centranthus ruber
Caprifoliaceae Valerianaceae
Àutri noum : Pan-couguiou, Caurello, Embriago, Gosso-embriago, Cournacho.
Noms en français : Valériane rouge, Lilas d'Espagne.
Descripcioun :Lou pan-couguiéu tiro l'iue emé si poulìdi flour roujo, roso e de cop que i'a blanco. Es un pau lignouso à la baso. Se destrìo de Centranthus lecoqii que si fueio soun bèn mai larjo (4 à 5 cm). Coumpara emé lou pan-cougiéu-de-Lecoq o emé lou pan-cougiéu-di-fuei-estrecho.
Usanço :Mau-grat que la planto siegue empouisounanto à forto doso, li flour e li jouìni fueio podon èstre manjado, mesclado dins l'ensalado. Lou pan-couguiéu èi vertuous contro lou mau de vèntre.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Centranthus
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Valerianaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Roucaio
- Esboudèu
- Escoumbre e proche dis oustau
- Coulino
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Centranthus ruber (L.) DC., 1805
Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753