Càrvi
Carum carvi
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Charui, Charièi, Charuei, Chervi, Cherui.
Noms en français : Carvi, Cumin des prés.
Descripcioun :Lou càrvi (o charui e si varianto dins lis Aup) es uno fino Apiaceae que trachis dins li prado de mountagno. La cambo èi boutisso, la racino blanco en fusèu e óudouranto, e li fueio primo, dous à tres cop divisado e penado. Li fru de 3 à 4 mm sènton bon lou cumin.
Usanço :Lou grun (fru) de càrvi èi couneigu pèr èstre un bon sabourun, s'emplego dins d'ùni relarg pèr douna de goust i tian, froumage e aigardènt... Li fueio soun manjadisso, en Savoio n'en fasien de soupo (siècle XIXen) ; au nostre se manjavo li racino. L'òli de grun de càrvi èi bono pèr tout ço que toco la digestioun, majamen contro li doulour de vèntre. Èi bon peréu contro lou tussi e pèr faire veni lou la dins li teté.
Port : Erbo
Taio : 30 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Carum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : Vo
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Prado umido
- Prado
- Camin
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Carum carvi L., 1753
Marrùbi-negre
Ballota nigra
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Marrube-negre, Marrube-rouge, Erbo-de-Sant-Jan, Emouchino, Paro-mouissau.
Noms en français : Ballote noire, Marrube noir.
Descripcioun :Planto un pau grando, di fueio bèn verdo e qu'empudisson quouro soun fretado. Li flour, clinado tóuti dóu meme coustat, an de petalo bèn larjo.
Usanço :Lou marrùbi-negre èi couneigu en farmacìo pèr ajuda i proublèmo de nèr (depressioun), contro lis ànci e tambèn contro li mau de vèntre, lou bòmi etc. Au nostre se prenié de ban rituau pèr la Sant-Jan (O. Madon) ço qu'apararié contro li mau de vèntre (P. Lieutaghi). A Mountbrun servié pèr faire fugi li mouissau (O. Madon). Lis enfant s'amusavon à n'en fuma li fueio : "Se sian bèn regala, avèn fuma de marrùbi".
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ballota
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ballota nigra L., 1753