Bourso-à-pastre
Capsella bursa-pastoris subsp. pastoris
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Erbo-dóu-cor, Erbo-de-l'evangèli, Carnié-de-pastre, Nastou-fèr, Nestoun.
Nom en français : Bourse-à-pasteur.
Descripcioun :Lou biais lou mai eisa pèr la recounèisse èi de segur si pichot boursèu en formo de cor (l'erbo-dóu-cor) que dounon d'èr i bourso di pastre d'à passa tèms. Coume flouris dins li champ quàsi tout de long de l'annado es eisa de la rencountra. Isto peréu la meno rubella, rouginasso, emé de boursèu un pau mai larg.
Usanço :La bourso-à-pastre rintro dins la coumpousicioun de l'ensalado champanello, mai tout se manjo dins aquelo planto, di racino i flour. De la meme famiho que la moustardo (Brassicaceae), n'a tambèn un pau lou goust. Li chinés la cultivon coume liéume. Ei couneigudo peréu pèr èstre vertuouso contro li proublèmo de circulacioun dóu sang (cambo lourdo, moureno...).
Port : Erbo
Taio : 5 à 40 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Capsella
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 3 mm
Flourido : Printèms
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Janvié à desèmbre
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Capsella bursa-pastoris subsp. pastoris (L.) Medik., 1792
Cistro
Meum athamanticum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Sìstra, Cisto.
Nom en français : Fenouil des Alpes.
Descripcioun :La cistro, emé sa bono óudour d'anis pòu pas engana. Es uno meno de fenoui que se rescontro dins li prado de mountagno. Li fueio soun forço penado e s'avès lou fru la determinacioun sara tras que seguro : es un pau alounga emé de costo forto, lis dous estile e la partido d'en aut soun bèn vióulet.
Usanço :"La sistro quand es sec fai estruniar, es ena pourcariò que te fai crachar lous poulmous (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ). La poudès bouta dins l'ensalado, dins d'ùni plat o dins la soupo, majamen de pèis. Es uno planto proun recercado pèr li bèsti o lou fen. J.-R. Fortoul (1995) counsèio de la sega, un cop li ramo vènon rouiouso. En Bavièro n'en fan d'eigardènt emé la racino. Es uno planto proun vertuouso (vèire çai-souto e de mai galatougèno e enmenagogo).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Meum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 300 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Melounié
- Pinedo
- Pelouso umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Meum athamanticum Jacq., 1776