Marrùbi-negre
Ballota nigra
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Marrube-negre, Marrube-rouge, Erbo-de-Sant-Jan, Emouchino, Paro-mouissau.
Noms en français : Ballote noire, Marrube noir.
Descripcioun :Planto un pau grando, di fueio bèn verdo e qu'empudisson quouro soun fretado. Li flour, clinado tóuti dóu meme coustat, an de petalo bèn larjo.
Usanço :Lou marrùbi-negre èi couneigu en farmacìo pèr ajuda i proublèmo de nèr (depressioun), contro lis à nci e tambèn contro li mau de vèntre, lou bòmi etc. Au nostre se prenié de ban rituau pèr la Sant-Jan (O. Madon) ço qu'apararié contro li mau de vèntre (P. Lieutaghi). A Mountbrun servié pèr faire fugi li mouissau (O. Madon). Lis enfant s'amusavon à n'en fuma li fueio : "Se sian bèn regala, avèn fuma de marrùbi".
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ballota
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ballota nigra L., 1753
Estranglo-chivau
Hordeum murinum
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Trauco-sa, Espigau, Chaisse, Sauto-roubin, Chai.
Noms en français : Orge des rats, Orge des souris.
Descripcioun :Aquesto "marrido-erbo" porto proun de noum segound li relarg (douna peréu i calido g. anisantha). Li proumié noum vènon pulèu de basso Prouvènço alor que Cai, Chai e Chaisse soun mai gavot. La subsp. presentado eici, èi Leporinum (fotò).
Usanço :L'estranglo-chivau èi redouta pèr li païsan : "Moun paire coupavo lei fen avans que siguèsson maüras, aquéleis erbo, lei trauco-sa. Es dangerous, pèr lei bèsti" (J. Delaunay in O. Madon, op.cit. p. 129), e peréu : " Lou trauco-sa, quand es sous la lengo dóu chivau, fau ana lou cerca acò ! Lou fai bava." (E. Calabrin, ibid.). Tambèn se saup proun qu' "acò rintr[o] dins leis auréios dei chins", La Baumo (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.) .
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 50 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Hordeum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 7 Ã 9 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Hordeum murinum L., 1753