Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753
Aguïeto(-peludo)
Erodium cicutarium subsp. bipinnatum
Geraniaceae
Àutri noum : Aguïo, Aguïoun.
Nom en français : Bec-de-grue poilu.
Descripcioun :Aquesto raro aguïeto trachis dins li mountiho de sablo proche la mar. Se destrìo de sa cousino di proun coumuno que trachis dins lis ermas, bonodi si fueio descoupado e peludo e soun fru mai courtet e sènso rego. Coumpara emé l'aguïeto pèr pas s'engana.
Usanço :L'aguïeto èi manjadisso, soun goust ramento aquéu dóu juvert, un pau mai cousènt. Se dis qu'èi vertuouso contro li proublèmo de circulacioun dóu sang.
Port : Erbo
Taio : 3 à 60 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Erodium
Famiho : Geraniaceae
Ordre : Geraniales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,5 à 1 cm
Flourido : Printems
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 200 m
Aparado : Noun
Mars à abriéu
Liò : Mar
- Sablo
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Erodium cicutarium subsp. bipinnatum (Desf.) Tourlet, 1907