Fóuterlo-cougourello
Aristolochia clematitis
Aristolochiaceae
Àutri noum : Melounado, Sarrasino, Fóuterlo, Cujanello, Fauterno.
Nom en français : Aristoloche clématite.
Descripcioun :La fóuterlo-cougourello es uno planto coumuno dins la valado dóu Rose. Trachis en ribo d'aigo, dins lis ermas, li camin e li baragno. Fai de rizoumo prefouns. Se recounèis à si flour jauno de fóuterlo, à si fueio e à si fru redoun verd.
Usanço :Es uno planto empouisounanto que fau s'en mesfisa avans que de s'en servi per os. Es emplegado pèr sougna e souda li plago. Se dis qu'èi bono pèr lucha contro li doulour e li mau de vèntre.
Port : Erbo
Taio : 20 Ã 120 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Aristolochia
Famiho : Aristolochiaceae
Ordre : Piperales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo :
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 800 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Baragno
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Aristolochia clematitis L., 1753
Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )