Arbous
Arbutus unedo
Ericaceae
Àutri noum : Darbous, Faus-fraguié.
Nom en français : Arbousier.
Descripcioun :Aubret, de cop que i'a aubre, bèn couneigu pèr si fru rouge que dounon d'èr à de frago. Li flour, coume de campaneto, soun blanco. Li fueio soun dentado e un pau duro. Se s'atrobo dins lou relarg de l'éuse amo mies li terraire safrous.
Usanço :Lis arbousso soun manjadisso coume acò, mai vau mies li adouba cuecho en counfituro, dins li pastissarié vo en aigardènt. Se n'en prenès pas trop soun peréu vertuouso contro la cagagno (e li fueio tambèn). La rusco, roujo, e la racino soun bono contro l'ipertesuro que fan pissa.
Port : Aubret
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Arbutus
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Autouno - Ivèr
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Terraire safrous
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Arbutus unedo L., 1753
Erbo-dis-esternut
Achillea ptarmica
Asteraceae Compositae
Autre noum : Boutoun-d'argènt.
Noms en français : Achillée ptarmique, Herbe à éternuer.
Descripcioun :L'erbo-dis-esternut èi devengudo raro au nostre, malodi l'avalimen di relarg umide. Es uno grando planto que trachis en coulounìo e qu'a gaire d'óudour. Li fueio soun estrecho, en lanço e dentado dous cop.
Usanço :Sèmblo pas nous faire esternuda tóuti ! Èi couneigudo pèr mens faire peta (carminativo) e coume remaisso doulour, majamen pèr li dènt. A passa tèms, li fueio èron mastegado. En Asìo e en Acadìo soun manjado en soupo, pamens la planto sèmblo empouisounanto pèr li bèsti (chivau, fedo, vaco).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Achillea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1,2 à 1,7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Prado umido
- Palun
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Achillea ptarmica L., 1753