Galantino
Aquilegia vulgaris
Ranunculaceae
Àutri noum : Aglantino, Gant-de-pastresso, Erbo-de-Nosto-Damo.
Nom en français : Ancolie communo.
Descripcioun :La galantino es uno poulido planto que trachis au nostre subretout en basso mountagno. Pèr la destria de si cousino fau regarda lis estamino dóu dedins que dèvon pas s'acaba en pouncho (un pau redouno-fotò). En mai d'acò aquéstis estamino despasson li petalo de mai de 3 mm. Après li flour soun mens founso qu'encò de Aquilegia atrata. Pensa de coumpara en quichant sus la flècho verdo aqui souto.
Usanço :Emai fuguèsse emplegado en farmacìo, s'en fau mesfissa qu'èi proun empouisounanto. Èi couneigudo pèr sougna li plago e li boutoun, peréu dins la bouco. Èi peréu uno planto narcotico richo en vitamino C.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Aquilegia
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 4 à 5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Blachiero
- Faio
- Ribo d'aigo
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuropenco
Ref. sc. : Aquilegia vulgaris L., 1753
Féuve
Pteridium aquilinum
Dennstaedtiadaceae Pteridaceae
Autre noum : Féuse.
Noms en français : Fougère-aigle, Grande Fougère.
Descripcioun :Lou féuve (m) es uno planto coumuno dins li bos clar e umide sus siliço. Trachis en group bonodi soun rizoumo e fai de gràndi foundo duro en triangle. Si soro soun recampado dessouto, sus li bord di pinulo. Li jóuini foundo soun tipicamen en crosso.
Usanço :Es uno planto proun empouisounanto que caup de l'aquilido (cancerogèno), de la tiaminaso (adus un manco de vitamino B1) e de deriva dóu cianure (mourtau). Èi pèr acò qu'èi jamai estado manjado au nostre. Li rizoumo cue e li jóuini crosso soun pamens manjado, après li bon adoubamen, dins d'ùni pais dóu mounde qu'es uno planto cousmoupoulito. Èi dicho depurativo mai èi pas counseia de se n'en servi. Pamens poudès adouba d'aigo de sueio contro la tavaniho.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 200 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pteridium
Famiho : Dennstaedtiadaceae
Famiho classico : Pteridaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Champino
- Bos clar
- Ermas
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Pteridium aquilinum (L.) Kuhn, 1879