Tè
Anthyllis vulneraria subsp. forondae
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Galasset, Galassoun, Jalassoun.
Nom en français : Anthyllide de Foronda.
Descripcioun :Sara baiado dins quàuqui tèms.
Usanço :Li meno de tè soun couneigudo en Éuroupo pèr sougna li plago, macaduro, bruladuro emai li proublèmo de pèu coume la raumido. Au nostre lou tè es acampa coume purgatiéu contro lou quiéu tapa e coume depurativo (P. Lieutaghi, op.cit. p. 80). Li jóuini fueio soun manjado cuecho en Bousnìo (F. Couplan, op.cit. p. 207).
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anthyllis
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 1800 m
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
- Ermas
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Anthyllis vulneraria subsp. forondae (Sennen) Cullen, 1868
(= Anthyllis vulneraria subsp. sampaioana (Rothm.) Vasc., 1962 )
Aussent
Artemisia absinthium
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Absinto, Eissens, Issèns, Uissènt, Assènci.
Noms en français : Absinthe, Aluine.
Descripcioun :L'absinto vo aussent se recounèis à la coulour e la formo de si fueio cuberto de péu blanc. Peréu sènt tras que bon. Flouris un pau tard, au mitan dóu mes de Juliet.
Usanço :Se saup proun que l'absinto sèr pèr adouba la liquour dóu meme noum (absint o versalo), "l'absinto que rèn fòu". Se boutavo dins lou cèndre caud pèr purifica l'èr di jasso ("aussent", M. Volpes-Bahuaud, op.cit. p. 146). Es uno planto di proun vertuouso, lucho contro li verme e proun encaro : "L'escudet es un emplastre de fueios frescos d'assèncis freta sus lou vèntre pèr lous verps das pichouns" (J.-L. Domenge, op.cit. p. 57). Se pòu béure en infusioun (di proun amaro) o emé de vin.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1,5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Camin
- Escoumbre e proche dis oustau
- Carriero
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Artemisia absinthium L., 1753