Tè
Anthyllis vulneraria subsp. alpestris
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Galasset, Galassoun, Jalassoun.
Nom en français : Anthyllide alpestre.
Descripcioun :Aquéu tè s'adrobo dins li pelouso aupenco ounte trachis en mato. Li fueio basalo (mai pas aquéli de bas de cambo) an quà si tóuti qu'un soulet fueioun, au contro dis à utri subsp. (fotò).
Usanço :Li meno de tè soun couneigudo en Éuroupo pèr sougna li plago, macaduro, bruladuro emai li proublèmo de pèu coume la raumido. Au nostre lou tè es acampa coume purgatiéu contro lou quiéu tapa e coume depurativo (P. Lieutaghi, op.cit. p. 80). Li jóuini fueio soun manjado cuecho en Bousnìo (F. Couplan, op.cit. p. 207).
Port : Erbo
Taio : 5 Ã 20 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anthyllis
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 2,5 Ã 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1800 Ã 2800 m
Aparado : Noun
Abriéu à avoust
Liò : Pelouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupenco
Ref. sc. : Anthyllis vulneraria subsp. alpestris (Kit.) Asch. & Graebn., 1908
Laujo(-dis-Aup)
Lactuca alpina
Asteraceae Compositae
Nom en français : Laitue vivace.
Descripcioun :Aquesto lachugo, pas trop coumuno, trachis en ribo de gaudre e dins li prado à rousèu (megafourbié) de mountagno. Se recounèis à sa grando taio e à si fueio verdalo, descoupado e sènso péu que fan pensa à li de Lactuca muralis. Si flour coumpausado soun d'un blu clar. Laujo o alaujo soun li noum douna à la laurigo, Lactuca perennis en Tiniò.
Usanço :Dèu èstre manjadisso coume tóuti li lachugo fèro, pamens la vau miés pas acampa qu'èi pas di mai coumuno.
Port : Grando erbo
Taio : 0,6 Ã 2 m
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lactuca
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2 Ã 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 1400 Ã 2400 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Prado à rousèu
- Ribo de gaudre
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Lactuca alpina (L.) A.Gray, 1884