Cournacho
Angelica sylvestris
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Angelico-fèro, Angelico.
Noms en français : Angélique sauvage, Angélique des bois.
Descripcioun :La cournacho es uno forto planto di gràndi fueio coumpausado, dous cop penado e peréu di brout (oumbello) di grand. Se recounèis à si guèno de cambo proun larjo e à si fru peréu bèn ala. La cambo èi boutisso. Trachis dins li mitan umide..
Usanço :Es uno planto que pòu èstre manjado emai siegue pas uno usanço couneigudo au nostre : li fueio dins l'ensalado e li grano en pastissarié. A passa tèms la cournacho èro vist en Éuropo coum'uno planto magico. L'angelico-fèro sarié estado apourtado pèr un ange à un mounge pèr ié dire si vertu : coucharié lou diable, sougnarié li mourdeduro de bèsti, apararié lis enfant e farié s'enfugi la pèsto ! Èi pamens vertuouso, vèire çai-souto.
Port : Grando erbo
Taio : 0,7 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Angelica
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 9 à 26 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Juliet à óutobre
Liò : Prado umido
- Ribiero
- Lauroun
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Angelica sylvestris L., 1753
Verno-negro
Frangula alnus
Rhamnaceae
Àutri noum : Pudis, Trantanèu.
Noms en français : Bourdaine, Bois-noir.
Descripcioun :La verno-negro es un aubret pas gaire coumun au nostre, alor que s'atrobo proun en Lengadò o dins lis Aup dóu Nord. Sèmblo forço à-n-un nesprun ; pamens se recounèis à si jóuini ramo negro tacado de blanc (lenticello - vèire la fotò) e tambèn sis estimate soun souda. A ges d'espino. Trachis en ribo de ribiero sus cauquié o dins li palun e li tourbiero séusouso.
Usanço :La rusco èi vertuouso contro lou quiéu tapa (faire uno tisano emé 2 g de rusco dins 200 mL d'aigo boulènto). Aquelo rusco fai peréu raca, s'èi necite. Èro proun emplegado peréu pèr sougna li moureno e li bèrbi. Fau saupre que li fru (verd, rouge, pièi negre), coume la rusco soun empouisounant que caupon d'alcalouïdo espsicoutropo.
Port : Aubret
Taio : 1 à 4 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Frangula
Famiho : Rhamnaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 à 7 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Ribiero
- Palun
- Tourbiero
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Frangula alnus Mill, 1768
(= Frangula dodonei Ard., 1766 )