Aiet-bastard
Allium ursinum
Amaryllidaceae Alliaceae
Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.
Descripcioun :L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à-n-acò que se vèi quàsi pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si làrgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).
Usanço :"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas. - Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli". ("En Mountagno", op.cit p. 72)Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Faio
- Blachiero
- Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753
Amourié-negre
Morus nigra
Moraceae
Àutri noum : Amourié-d'Espagno, Amourié-de-damo, Amourié-de-malaut, Amourié-de-presènt.
Nom en français : Mûrier noir.
Descripcioun :L'amourié-negre èi pu gaire planta à l'ouro d'aro. S'atrobo pamens encaro dins d'ùni vilage. Li fueio, proun chanjarello, soun mai founço qu'aquéli de l'amourié-blanc. Se destrìo subre tout emé li fru que soun mai long, e peréu lou pecout, e bèn roujo un cop madur.
Usanço :Li muro "vertadiero" (au contre di fru de Rubus), soun bono à manja. Li gènt pamens li acampon pu gaire (lou fau faire lèu) e li laisson toumba au sòu ounte fan de gròssi taco negro.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Morus
Famiho : Moraceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Pargue
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Morus nigra L., 1753