Aiet-bastard
Allium ursinum
Amaryllidaceae Alliaceae
Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.
Descripcioun :L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à-n-acò que se vèi quàsi pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si làrgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).
Usanço :"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas. - Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli". ("En Mountagno", op.cit p. 72)Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Faio
- Blachiero
- Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753
Lineto(-dóu-printèms)
Minuartia verna
Caryophyllaceae
Nom en français : Minuartie de printemps.
Descripcioun :La lineto-dóu-printèms es uno pichoto planto renadivo que trachis en mato dins li tepiero roucaiouso de mountagno. Li cambo porton de pichòti fueio óupousado di tres costo. Pèr pas s'engana emé de planto proche, alucas li sepalo que dèvon èstre emé de bord membranous pas trop espès, di tres costo e bèn dubert à la flourido. Peréu li petalo an un ounglet courtet au contro de Minuartia villarii. Pensa d'utilisa la coumparesoun se sias pas segur qu'es eisa de s'engana.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 2 à 15 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Minuartia
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 à 10 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 3000 m
Aparado :
Vo
Jun à setèmbre
Liò : Tepiero roucaiouso
- Esboudèu
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éurasiatico
Ref. sc. : Minuartia verna (L.) Hiern, 1899