Aiet-bastard
Allium ursinum
Amaryllidaceae Alliaceae
Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.
Descripcioun :L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à-n-acò que se vèi quàsi pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si làrgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).
Usanço :"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas. - Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli". ("En Mountagno", op.cit p. 72)Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Faio
- Blachiero
- Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753
Maiantème
Maianthemum bifolium
Asparagaceae Liliaceae
Noms en français : Maïanthème à deux feuilles, Petit Muguet.
Descripcioun :Lou maiantème es uno planto pulèu raro au nostre que trachis dins li sòu umide, souto li faiard e li roure ; s'atrovo soulamen dins li relarg de mountagno, e encaro pas d'en pertout. Coume soun noum latin lou dis, l'enflourejado èi pourtado pèr uno cambo ounte s'estacon dos fueio (uno souleto pèr li tijo esterlo). Trachis en coulounìo bonodi soun rizoumo. Douno un fru rouge picouta .
Usanço :Es uno planto empouisounanto, majamen li fru. Emé li fueio, emé retengudo, sarié poussible de n'en faire de tisano pèr lucha contro li mau de garganto en gargarisme o coume espetourant. La planto sarié utilisado, peréu, contro li mau de tèsto e coume tounico pèr li ren.
Port : Erbo
Taio : 8 à 15 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Maianthemum
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Faio
- Blachiero
- Pinèdo umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Maianthemum bifolium (L.) F.W.Schmidt, 1794